એ એવીતો વિફરી….

‘પૂર્વી, આ વ્યક્તિને સાણસામાં લેવો હોય તો એણે કરેલી કાયદાલક્ષી ભુલો તું શોધી કાઢ પછી જો મારી કમાલ, આ નકટી નટવરને  હું  જેલભેગી ના કરી દઉ તો મારું નામ લૉયર દામિની નહી.’

વિફરેલી પૂર્વીને આવીજ લેડી લૉયરજ જોઈતી હતી પૂર્વીને નટવર સાથે પૂરેપુરો બદલો લઈ બરબાદ કરી ધુળ ચાટતો કરવા જે પણ કાવાદાવા કરી શકાય તે કરવા તૈયાર હતી અને 20 વર્ષના લગ્ન જીવનમાં નટવરે ભુતકાળમાં   અમેરિકન કાયદા-કાનુનમાં કરેલા છબરડા બહાર લાવી જેલભેગો કરી દેવો. જિંદગીમાં ફરી “ડિવૉર્સ” શબ્દનું નામ ના લે.’

હું, પૂર્વી અને નટવરને વર્ષોથી જાણું છું બન્ને મારા દૂરના સગા અને નજીના દોસ્ત જેવા હતાં.

નટવરના પહેલા ડિવૉર્સ લગ્ન જીવનના 10 વર્ષ બાદ રચના સાથે થયાં.નટવર એક સારો કાબેલિયત બીઝનેસ-મેન હતો અને તેને બે કન્વિનયન્ટ સ્ટૉર્સ અને એક મોટેલ હતી.ત્રણ ઘર ભાડે આપેલ. લક્ષ્મીદેવી એની પર પ્રસન્ન હતી. રચનાને ડિવોર્સ આપતી વખતે પૈસાની એવી હેરાફેરા કરી કે રચનાને ડિવૉર્સબાદ ખાસ મિલકત મળી નહી. ચિકાગોમાં રહેતા ગુજરાતીઓ  નટવરને ઉસ્તાદો કે ઉસ્તાદ અને  કંજુસ તરીકે ઓળખે રચના સાથે ડિવૉર્સબાદ અમદાવાદ જઈ એનાથી 12 વર્ષ નાની પૂર્વી સાથે લગ્ન કર્યા.પૂર્વી ઘરમાં છ ભાઈ-બહેનોમાં વચલી અને ખાસ ભણેલી નહી તેમજ દેખાવે શ્યામ.હજું સુધી કોઈ જગ્યાએ તેનો મેળ પડતો નહોતો.નટવરમો મિત્ર ઘનશ્યામ પૂર્વીનો બનેવી થાય અને તેને લાકડે-માંકડુ વળગાડી દીધું. ઘનશ્યામ એટલો ચાલાક અને વાક છટામાં એવો હોશિયારકે ફ્રીઝમા પડેલ લેફ્ટ-ઓવર ફૂડ માઈક્રો ઑવનમાં ગરમ કરીને પિરસે કે ખાનાર ફુડ ફ્રેશ લાગે કે આંગળ ચાટ્તા રહી જાય.. પૂર્વીને સમજાવી કે તારી ઉંમર થતી જાય છે તેમજ તારું કોઈ જગ્યાએ ઠેકાણું પડતું નથી તો આ બીજવર નટવર એમ.બી.એ સુધી ભણેલો ગણેલો અને સુખ-સંપંતી બન્ને એની પાસે છે ,તારું જીવન ઘન્ય બની જશે, નટવરને કહ્યું કે મારી શાળી પૂર્વી દેખાવે ભલે શ્યામ છે પણ સંસ્કારમાં કોઈ એની તુલ્યે  ના આવે. નટવર બે વીક માટેજ ભારત આવેલ.તેની પાસે બહું સમય નહોંતો. એના મા-બાપ  તેણા ડિવૉર્સથી ખુશ નહોતા એટલે ફરી લગ્ન કરવામાં કોઈ જાતની મદદ ના કરી.ઘનશ્યામની મીઠી મધુરી વાતો કામઘેનું જેવું કામ કરી ગઈ.તેના મિત્રે કરેલ ભલામણ મુજબ ટૂંક સમયમાં એના લગ્ન પૂર્વી સાથે થઈ ગયાં. નટવરે ફિયાન્સે વીઝા ના બેઈઝ પર જલ્દી અમેરિકા બોલાવી લીધી.

નટવરે પૂર્વીને ઈગ્લીશના  કલાસ કરાવ્યા તેમજ પોતાના બીઝનેસમાં પણ સાથે રાખી બેઝનેસની બધી ટ્રીક સમજાવી.પૂર્વી ભલે બહું ભણેલી નહી પણ ચપળ અને ચાલાકતો હતીજ. નટવર ટેક્ષ તેમજ અન્ય કાયદા કાનુનની લુપહોલ સારી રીતે જાણતો હતો. એથી મોટાભાગનો બીઝનેસ હવે પૂર્વીના નામે કરતો. મીના મને મીરા બન્ને જોડીયા બાળકીના જન્મબાદ ત્રણજ મહિનામાં બન્ને છોકારીઓને બેબી-સીટીંગમાં મુકી પૂર્વીએ બિઝનેસ પર જવાનું નક્કી કર્યું,એ પણ નટવર જેવીજ કંજુસ-કાકડી હતી.હસબન્ડ-વાઈફ બન્ને કંજુસ તો ખરા પણ પાગલ પણ એટલાંજ.વીકએન્ડમાં રસોઈ વધારે કરી ફ્રીઝમાં મુકી રાખે જેથી દરરોજ રસોઈ ના કરવી પડે.ઘણીવાર તો પૂર્વી અને નટવર રાત્રે 9 વાગ્યા પછી ઘેર આવે. એટલે માઈક્રો-ઓવનમાં રોટલી-શાક ગરમ કરી ખાઈ લે,બેબી-સિટરને ઘરમાં એક રૂમ આપેલ તેથી તે ઘેરજ રહેતી. એ પણ નવી નવી ઈન્ડિયાથી આવી હતી તેથી પૂર્વી તેને મહિને ઓછામો ઓછો પગાર આપી વધારે કામ લેતી. બાળકોનું ધ્યાન, ઘરકામ અને વિગેરે કરવાનું એ રાત્રે બન્ને આવે પછીજ સુવા જવાનું બિચારી બેબી-સિટર કમળામાસીની પણ મજબુરી હતી.ઈન્ડિયાથી મોટી ઉંમરે  નવા નવા

આવ્યા હોય અને ઈગ્લીશ પણ સારું ના હોય એથી કોઈ સારી જોબ ના મળે. જેથી જે આવક થાય એનાથે રોડવે છુટકોજ  નહોતો. બપોરે લન્ચમાં પણ કમળામાસીને બ્રેડ પર ચટણી લગાવી ખાઈ લેવાનું.ખાવા-પિવામાં પૂર્વી બહુંજ કંજુસ..કમળમાસીને ઘરમાં આવતા ફ્રુટ્સ, દૂધ કે ચીઝ નહી ખાવાના,સવારના બ્રેક-ફાસ્ટમાં માત્ર ટોસ્ટ અને ચા સિવાઈ કશું નહી.. કમળમાસી મનોમન પૂર્વીને હિટલર કહેતા. હિન્દુ શાસ્ત્રમાં ખાવા-પિવાનું પૂણ્યનું કેટલું મહત્વ આંક્યુ છે અને આ પૂર્વી કોઈ સહરા રણમાં જન્મી હોય એવી લાગે છે કે જ્યાં પાણીનું ટેપું પણ મફત નથી મળતુ..કમળમાશી મનોમન દુંખી થતા પણ મજબુરી માનવીની મોટામાં મોટી નબળાઈ છે.

પહેલેથીજ કમળામાસીને કહી રાખેલ કે.મારી બન્ને છોકરીઓને સમયસર બેબી-ફૂડ તેમજ દૂધ અને સમય થાય એટલે સુવડાવી દેવાના અને એ સુઈ જાય ત્યારે તમારે ઘરમાં બાથરૂમ તેમજ સાખસુફી-વેક્યુમ   અને લોન્ડ્રી વિગેરે પતાવી દેવાના ..લન્ચમાં બ્રેડ,ચટણી સાથે કોર્ન-ચીપ્સ ખાઈ લેવાનું.અમો સાંજે મોડા આવીએ તો બાળકોને આઠ વાગે સુવડાવીને પછી રેફ્રીજરેટરમાં જે વધેલું પડ્યું હોય તે ખાઈ લેવાનું..

નટવર ભણલો પણ ગણેલો નહી..વ્હવારમાં કાચો કચુંબર જેવો.કોઈ સાથે લાંબો કાયમી સંબંધ રાખી શકે નહી. કોઈ એનો કાયમી મિત્ર બની ના શકે.એનો કોઈ સાચો મિત્ર હોય તો પૈસો. ડોલર્સ અને એ એકબીજા બન્ને, એકબીજાની  આગળ-પાછળ દોડ્યા કરે!

જ્યારથી શીલા તેના જીવનમાં પ્રવેશી ત્યારથી પૂર્વી સાથે ઉકળતા પાણી જેવા સંબંધ થવા લાગ્યા..પૂર્વીએ પૈસા આપી એક વ્યક્તિને “નટવર”ની કોઈ પણ એકટીવીટી નિહાળી જાણ કરવા હાયર કરેલ..નટવટ ઘેર આવે અને સુઈ જાય બાદ  એના સેલફોન પર થયેલા-આવેલા ફોનની નોંધ રાખે.. હાઈસ્કુલ સુધી ભણેલી સ્ત્રીમાં

આવી ચપળતા-સાવચેતી હતી પણ પતિને આડેરસ્તેથી સરળતા અને પ્રેમથી સીધે રસ્તે લાવવાની આવડત તેમાં નહોતી..બસ નટવરને  હવે

કોઈ પણ રીતે મુશ્કેલીમાં મુકી કડકમાં કડક પાઠ શિખવવાની ધુન લાગી હતી. નટવરની નબળાઈ પૂર્વીની સબળ સીડી બની ગઈ.

કોર્ટમાં કેસ આગળ વધે તે પહેલા પૂર્વીના લેડી-લોયર દામિનીએ કહેલા એવીડન્સ ભેગા કરી પોતાનો કેસ મજબુત બનાવવાની પેરવીમાં પડી હતી..

મીડ-નાઈટે નટવરની ઘેર પૉલીસ આવી..નટવરે નાઈટ-ગ્રાઉન પેરી સફાળો જાગી ડોર ખોલ્યું. પૂર્વી રડતી રડતી બેડરૂમમાંથી બહાર આવી. ‘I called you sir, he is my husband and he force me in the bed and rape me. before he rap me he beat me hard , look at my face.( સર, મેં જ તમન ફોન કરેલ,આ મારો પતિ છે જેમણે બળજબરી્થી  મને મારી અને મારી ઈચ્છા વિરુધ બળાત્કાર કરેલ છે)..નટવર એકદમ બાઘાજેઓ થઈ ગયો..કઈ પણ બોલે તે પહેલાંજ,પોલીસે એને હાથકડી પહેરાવી દીધી. પૂર્વીનું કાવતરું સફળ થયું. એને બદઈરાદો સફળ થયો.

નટવર ઘેર આવે પહેલા એ ઘરમાં  પડી ગયેલ અને થોડું વાગેલ ત્યારેજ વિચાર કરેલ કે આજનો દિવસ મારા માટે શુભ -દિવસ છે પડ્યાના મારનો લાભ લઈશ એજ રાત્રે નટવટ સાથે બેડમાં સાથે સુતા, થોડી મીઠી મીઠી વાતો કરી ગુડ-ટાઈમ કર્યો..નટવર સુઈ ગયો એટલે તુરતજ પોલીસને ફોન કરી દીધો. બીજે દિવસે પૂર્વીની ડોકટરી તપાસ થઈ ડોકટરી કીધુ કે એની મુઢમારની ઈજા થઈ છે..બસ નટવરની વિરુદ્ધ માર-માર્યાનો તેમજ પત્નીની ઈચ્છા વિરુધ્ધ સેક્સ કર્યાનો કેસ ડાખલ થઈ ગયો..નટવરના ભાઈએ બૉન્ડ આપી નટવરને છોડાવ્યો..

નટવર હવે જુદો રહેવા લાગ્યો. એક દિવસ પોતાની દીકરી મીનાનો ફોન નટવર પર આવ્યો..’ડેડી મારે તમને મળવું છે તમે મને સ્કુલે મળવા આવશો? મારી તમારું થોડું કામ છે. ‘ ‘સ્યોર.તારી સ્કુલે 3.00વાગે પુરી થાય છે ત્યાર બાદ હું તને તને મળીશ.’

3.00 વાગે નટવર સ્કુલે પહોંચી ગયો..નટવર મીના પાસે ગયો એ પહેલાંજ પોલીસ ત્યાં આવી પહોંચી. ,Mr. Natvar , hands up. you are arrested for kidnapping this girl(Meena).(મિસ્ટર નટવર, મીનાને ભગાડી લઈ જવાના જુલ્મામાં તમને પકડવામાં આવે છે)..

સંપૂર્ણ કાવત્રું પૂર્વીએ ઘડ્યું હતું..અણસમજ મીનાને કીધુ કે તું તારા ડેડીને સ્કુલે બોલાવ ,જો આપણ સૌને સારી રીતે રાખતા નથી  અને બહુંજ ખરાબ રસ્તે ચડી ગયા છે એથી પોલીસ એને સમજાવશે..બસ મીના માની ગઈ..પૂર્વીએ પોલીસને ફોન કરી કહી દીધું કે મારી છોકરીને આજ સ્કુલેથી  મારો પતિ કીડ-નેપ કરી લઈ જવાનો છે એવા સમાચાર મને મળેલ છે મને મદદ કરો..બસ કૌભાંડ સફળ બન્યું,

પૂર્વીને લોયરને નટવરની વિરુદ્ધ એક પછી એક એવીડન્સ મળવા લાગ્યા..કોર્ટ્મા કેસ રજુ થયો..લોયર દામિની દલીલ રજુ કરી.. મીસ્ટર નટવર એક નંબંરનો ગુંડો,દગાબાજ અને ઘણાં ક્રાઈમમાં સંડોવાયેલો છે..જેવાકે એમણે જ્યારે ઈન્ડિયાથી પૂર્વીના ભાઈ-બહેનોને સ્પૉન્સર કર્યા ત્યારે ખોટી-આવક ખોટા બચત..ઈન્કમ ટેકસના  ખોટા ફોમ્સ રજૂ કર્યા આ રહ્યા તેમના પુરાવા, તેમજ પૂર્વીને નામે આવેલ 10,000 ડૉલર્સનો ચેક નટવરે પોતે સહી કરી કેશ કરાવેલ છે તેનો પુરાવો. આ ઉપરાત એમણે ઘણાં ઘણાં ફ્રોડ કરેલ છે..સરકારને છેતરી છે સાથો સાથ પત્નિ અને બાળકો ઉપર પણ જુલ્મો કર્યાના એવિડન્સ આપની સમક્ષા રજુ કરેલ છે..આ વ્યક્તિ પર કોઈપણ રીતે ભરોસો કરી શકાય તેમજ નથી ,આમને કડકમા કડક સજા ફટકાવરી જોઈએ અને સમગ્ર મિલકત અને બાળકોની સંપૂર્ણ જવાબદારી  નિભાવી શકે એવી વ્યકતિ હોય તો મીસ પૂર્વી છે.

‘પૂર્વી, તું જે કરે છે તે ખરેખર યોગ્ય નથી તારે માત્ર નટવર સાથે છૂટાછેડા લઈ છુટકારોજ જોઈતો હતો અને મિલકત તેમજ છોકરાને તારે જોઈતા હોય તો આટલું હળાહળ ઝેર ઓકવાની કેમ જરુર પડી? હિન્દુ સ્ત્રી પતિને પરમેશ્વર ગણે છે તેમા તું ના માનતી હોય તો પણ આપણાં મા-બાપના સંસ્કાર આવું કારમું કૃત્ય કરતાં જરુર આટકાવે..ઈશ્વર પણ આવું ખોટું કૃત્ય કરવામાં રાજી નહી હોય કઈતો શરમ રાખ.. તારાજ ભાઈ-બહેનોને સ્પૉન્સર કર્યા ,તેમને અહીં બોલાવી નોકારી ધંધે લગાડ્યા અને એ સૌ સુખી થયા હોય તો નટવરની મહેરબાની થયાં છે.કંઈકતો માનવતા રાખ! તે વખતે સ્પોન્સરના ફૉર્મ્સ ભર્યા તે વખત તને પણ ખબર હતી કે છ ભાઈ-ભાડુંઓને સ્પૉન્સર કરવા થોડી માહિતી ખોટી ભરેલ છતાં તે વખતે તારો સ્વાર્થ હતો એથી તે કશું કીધેલ નહી તેમજ તેજ નટવરને તારા 10,000 ડોલર્સનાચેક પર એની સહી કરી ચેક વટાવવાનું કહેલ અને હવે એજ એવિડન્સ એની વિરુદ્ધ લાવી ખુશ થાય છે. તારાજ બાળકોને હથિયાર બનાવી  નટવરને ખોટા કિડનેપનો આરોપ લગાવવી દેધો ,આવું  કોઈ ભારતિય સ્ત્રી ના કરી શકે..મેં પૂર્વીને બહુંજ સમજાવી પણ વિફરેલી વાઘણ અને નાગણ પોતાના પંજામાં આવેલ શિકાર કોઈપણ ભોગે  ખતમ કર્યા પછી ઝંપે! મને પણ કહી દીધું કે તમો મારી વ્યક્તિગત બાબતમાં ના પડો તો વધારે સારું.

સમગ્ર શિકાગો શહેરના ગુજરાતી સમાજમાં નટવર-પૂર્વીનો કેસ મશહુર થઈ ગયો.

કોર્ટમાં બધા એવિડન્સ નટવરની વિરુધ્ધ સાબિત થયાં.પુર્વી અને તેણીની લોયર બહુંજ ખુશ હતાં.

‘મીસ પૂર્વી તમને ખબર છે કે મિલયન્સ ડોલર્સની પ્રોપરટી, બેંકમાં પડેલ લાખો ડોલર્સની માલકણ તમેજ બનશો.’ ‘.હા..આ સૌ આપના પ્રતાપે બન્યું છે હું પણ તમને ઘણીજ ખુશ કરીશ.

ન્યાયધીશે કેશનો ફેશલો અને નટવરને આકરી સજા ફટકારવાનો નિર્યણ આજે શુક્રવારને બદલે સોમવાર  માટે મુલત્વી રાખ્યો, લોયનેને ખબર હતી કે નટવરને ઓછામાં ઓછી 20 વર્ષની જેલ તેમજ 10,000 ડોલર્સ ફાઈનની થશેજ.

પૂર્વી અને લૉયર દામિની બન્ને બહુંજ ખુશ હતાં,કોર્ટમાંથી જતાં જતાં નટવર પર એક એવી તીર્છી નજરથી જોયું.એ નઝરમાં નફરત ,બદલો ઈર્ષાના ઝેર સિવાઈ ક્શું નહોતું,

નટવર અંતે હાર્યો..મિલકત ગુમાવવાનો અફસોસ ઑછો હતો..એને ખબર હતી મિલકત અને પૈસો એની આવડતથી ફરી મેળવી શકશે પણ જેલની સજા અને સમાજમાં આટલી બદનામી , પૂર્વી આટલી હદ સુધી પહોચી શકશે તેનો સ્વપ્ને પણ ખ્યાલ નહોતો. 20 વર્ષની આકરી સજા…હું એકનું એક મારા મા-બાપનું સંતાન અને ભારતથી માંડી શિકાગો જેવા શહેરમાં બદનામીની ગભરાયેલ,ચિંતીત નટવર પૂર્વી સામે આંખ મેળવી ના શક્યો..

શનિવારે પૂર્વીએ પોતાના આલિશાન મકાનમાં કોર્ટમાં મળનાર વિજયની પાર્ટીનું  આયોજન કરેલ, ઘરમાં 100થી વધારે મિત્રો આવેલ, મોઘામાં મોઘું ,ગ્રીન, ગોલ્ડ વ્હીસ્કી, સ્કૉચ, વાઈનની સૌ મજા માણી રહ્યા હતાં અને ડીનર પણ બહારથી કેટરીગ કરેલ. સુખમાં સૌ હાજર, સુખમાં દુશ્મન પણ દોસ્ત બની  એના જલશાના ક્રુઝની પાર્ટીમાં નાચતા કુદતા આનંદના હિલોળે હિંચકતા હતાં

મ્યુઝીક, ડાન્સ અને સૌ પાર્ટીનો આનંદ માણી રહ્યા હતાં..

નશામાં ચકચુર એવી પૂર્વી પાસે તેણીની ખાસ બહેનપણી મિતા આવીને કહ્યું, “પૂર્વી મેં હમણાંજ  સાંભળ્યું કે નટવરે સ્યુસાઈડ(આપઘાત) કર્યો… હે..શું કીધું ?..ફરી કેતો…

 

આપનો અમૂલ્ય પ્રતિભાવ આપવા વિનંતી

સાંજના ઓળા!(નિવૃતિ નિવાસ)-ચેપ્ટર-૨

 

                                       માનવીના મૃત્યુબાદજ માનવીએ કરેલા સદકાર્યોને બિરદાવવા,યાદકરી સ્નેહી-સગા પોતાના સ્વજનને ગુમાવ્યાનો ખેદ વ્યક્ત કરે છે.આજે નિવૃતિ-નિવાસમાં યોજાયેલી શોકસભામાં અણધારી વિદાય લેનાર સરગમબેનના શૉકમાં સમગ્ર હોલ તેણીને ચાહનાર લોકોથી ભરચક હતો, સૌની આંખોમાં ભીંનાશ હતી. એક અગોચર દુનિયામાં સરગમબેને પ્રણાય કર્યું તેને લોકો સ્વર્ગનું નામ આપી એક સંતોષની લાગણી અનુભવે છે.સાથો સાથ સૌ સ્નેહીજનો, મિત્રો મળી સદગતના કાર્યને બિરદાવી,શ્ર્દ્ધાજંલી  અર્પે,એકબીજાને સહાનુભુતિ આપે! આજે સદગત આત્મા હાજર હોય અને વ્યક્ત થતી લાગણીને રૂબરૂ જોઈ શકે તો કેટલું સારૂ! માનવીના મૃત્યુબાદજ કેમ એમના ઢગલાબદ્ધ વખાણ થાય,પુતળા મુકાય, મોઘી તસ્વિર ટીંગાડાય! પણ આજ માનવીનો સહજ સ્વભાવ છે!

                                     “સરગમબેન  નથી, માત્ર તેમની યાદ રહી ગઈ છે.તેમણે કહેલા શબ્દો,શિખામણ, એમનો નિખાલસ સ્નેહ, નિસ્વાર્થ પ્રેમ આપણી પાસે રહી ગયાં છે.યાદ છે એમણે કહેલા શબ્દો:”માનવીએ કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં મનનું સમતોલ ગુમાવ્યા વગર સામનો કરવો અને તે પણ મિઠાશથી,આવો ઉપદેશ આપનારી વ્યક્તિ આપણી સમક્ષ નથી.દુ:ખ છે,શોક છે, આંખમાં ભીંનાશ છે પણ એક વાત જરૂર કહીશ કે એજ એમની સાચી શ્રદ્ધાજંલી કહેવાશે જ્યારે એમનો એકાદ સદગુણ આપણે જીવનમાં ઉતારીશું! એ બોલતા બોલતા અવન્તિકાબેન ગળગળા થઈ ગયાં અને “જયશ્રીકૃષ્ણ” કહી પોતાની બેઠકપર બેસી ગયાં.

                                  “નિવૃતિ-નિવાસ”માં  સરગમબેનની  મોટી તસ્વિર સભાખંડમાં સ્મારક રૂપે મુકવાની હતી. આજે સૌ ભેગામળી ભજન કિર્તન સાથો સાથ શ્રદ્ધાજંલી અર્પી રહ્યા હતા.

                                   “સરગમબેનનું સમગ્ર જીવન પરોપકાર અર્થે જીવ્યા,બીજાને ખુશ જોઈ, પોતે ખુશ રહેતા,બીજાને દુ:ખે દુખી થતાં,દુ:ખને દૂર કરવા મદદ કરતાં એજ એમની નિસ્વાર્થભરી એમની નીતિ હતી.સરગમબેનને હું અંત:કરણ પૂર્વક શ્ર્દ્ધાજંલી અર્પુ છું.એમના સદગત આત્માને પ્રભુ ચિંરજીવ શાંતી બક્ષે એક મારી નમ્ર પ્રાર્થના.કહી વલ્લભદાસે સૌને હાથ જોડ્યા.”

                                   “નિવૃટી નિવાસના સરટાજ સમા સરગમબેના આપની વસ્સે નથી,આપને બઢા એકલા પડી ગયાં હાચુ કહું દોસ્ટો! એ દયાની ડેવી હટા, ભગવાન એમના આટ્માને શાંટી આપે અને હું…મિસ્ટર પેસ્તનજી આગળબોલે એ પહેલાજ ગળામાં ડુમો ભરાઈ આવ્યો,રડી પડ્યાં.આગળ એક શબ્દ બોલી ના શક્યા!

                                     આખો સભાખંડ ભરાયેલો હતો.દરેક વ્યક્તિની આંખમાં સહાનુભૂતિ, ઉદાસીન ચહેરા! મધ દરિયે હલેસા ખોઈ બેસનાર સોહીલ આગલ વધ્યો.સભાખંડમાં સૌને હાથ જોડી બોલ્યો:
                                    “ભાઈઓ, બહેનો અને મિત્રો, સૌએ સાથે મળી સરગમ પ્રત્યે પ્રેમ પ્રદર્શિત કર્યો,એમના આત્માને ચિંરજીવ શાંતિ માટે પ્રભુ પ્રાર્થના કરી, એ  આપણાંથી ઘણાં દૂર એવા અલૌકિક દુનિયામાં જતા રહ્યાં છે છતાં  તમારા સહાનુભુતિ વ્યક્ત કરતા આત્માનો અવાજ જરૂર એમના સુધી જરૂર પહોંચશે એની મની ખાત્રી છે. મારા ટૂંકા સમયના સહવાસી,મારી જિંદગીના સોનેરી સંધ્યા સમયની સાથી એવી સરગમ,મારી પત્નિ કરતા એક સાચી મિત્ર બની રહી અને મેં તેણીના જીવનમાંથી મને ઘણું શિખવા મળ્યું છે, ઘણું માર્ગદર્શન મળ્યુ છે.એવી દયાની દેવીના સહવાસથી મારૂં જીવન સાર્થક બન્યું છે.સરગમ જેવી સ્ત્રી સૌને મળવી દુર્લભ છે. સારો પતિ મળે તેને માટે કન્યાઓ વૃત કરે,ઈશ્વર પાસે આરાધના કરે, કઠોર તપ કરે! શું પુરૂષ કે કુવારા છોકરા સારી પત્નિ

કરૂણતાની પરંસીમા સમી છતાં રસપ્રદ એવી એક સ્ત્રીની આત્મકથા

“બાઈ”( મૂળ મરાઠી)-વિમલાબાઈ
અનુવાદક અને સંપાદન – કેપ્ટન નરેન્દ્ર

*****************

મિત્ર શ્રી કેપ્ટન નરેન્દ્રે મને  પોતાના હસ્તે  “બાઈ”(મૂળ મરાઠી)નું અનુવાદ અને સંપાદન કરેલ ગુજરાતી પ્રત મને મોકલી અને એક ,એક  ચેપ્ટર વાંચતા કરૂણતા સાથે આપણા સમાજના રૂઢિ-ચૂસ્ત નિતી-નિયમો અને જુન-વાણી કુટુંબમાં પાંચમી દિકરી  થઈને જન્મવાથી જે દુઃખના
ડુંગરો ખડખાય  તેની વાસ્તવિકતા અને અરેરાટી ભરી ઘટાના વાંચીયે ત્યારે આપણું હ્ર્દયમાં એક કરુણા-ભર્યુ મંથન જાગી જાય .પોતાની નોંધપોથીમાં લખેલી આ એક આત્મકથા આપણાં સમાજનું સાચુ પ્રતિબિંબ રજૂ કરે છે.
        ગુજરાતી સાહિત્યના પ્રખર લેખિકા વર્ષા અડાલજા એ “બાઈ” પુસ્તિકા વાંચ્યા પછી લખેછે કે “બાઈ” એ એક સામાન્ય સ્ત્રીની સામાન્ય વાત.એક સ્ત્રીને માથે પડતા દૂખના ડૂંગરોની વાત. પણ એજ અસામાન્ય છે આ કથામાં. વાત છે લાંબી ધીમી તપતી ઉનાળાની બપોરની. જ્યાં છાયો નથી. શીતળાતા નથી અને અગ્નિબાણ વરસતા સૂરજના તાપ નીચે એક લાંબા નિર્જન વૃક્ષનવિહીન રસ્તે ચાલવાનું છે. આ એક સ્ત્રીનાં ખમીર અને ખુમારીની વાત છે.ીક પ્રેમાળ સ્નેહાસિક્ત ચહેરો એમાં પ્રગટ થાય છે. એ કદાચ તમારી કે મારી માનો ચહેરો પણ હોઈ શકે.”
   ૫૩ વર્ષના ટૂંકા જીવનની દોરી, અસહ્ય  દુઃખ  વેઠી મે-૪,૧૯૬૮માં જે સ્ત્રીએ પોતાના બાળકોને
સારું શિક્ષણ આપી ઈશ્વરને પ્યારી થઈ ત્યારે એમના પુત્ર નરેન શું લખે છે?'”જીવનમાં પહેલી વાર હું મોકળે મને રડ્યો..આજે બાઈ ગયાને ૩૭ વર્ષ થયાં અને હું લખી રહ્યો રહ્યો છું ત્યારે પણ અશ્રુ રોકાતા નથી .મહાન દીપજયોતિ-સમા બાઈ તેમના ફકત ૫૩ વર્ષના અલ્પજીવનમાં ઊભા થયેલા ભયંકર વાવાઝોડાં વ્રજઘાત અને ધરતીકંપમાંથી  અમને બચાવીને સાગર કિનારે લઈ આવ્યાં હતાં. અમારો જીવનપથ પ્રકાશવંતો કરતાં કરતાં પોતેજ પોતાના પ્રકાશમાં વિલીન થઈ ગયાં.”

મિત્રો ,
        આ પુસ્તક આપ સૌ જરૂર વાંચો.એક સ્ત્રીની તેમજ એક “મા”ની દર્દભરી કહાની , પોતાના હસ્તે , પોતાની આત્મકથા મરાઠી ભાષામાં  પોતાની ડાયરીમાં લખેલ અને એનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ કરનાર શ્રી  કેપ્ટન નરેન્દ્રને મારા ઘણાં ઘણાં ધન્યવાદ કે જે ગુજરાતી સાહિત્યનું એક અમૂલ્ય પુસ્તક ભેટ આપ્યું  છે કે જે વારંવાર વાંચવાનું મન થાય તેમજ ઘરમાં વસાવવા જેવુ પુસ્તક છે.

આ પુસ્તકની પ્રત વિનામૂલ્યે આપને મળી શકશે અને એને માટે હું શ્રી નરેન્દ્રભાઈનો આભારી છુ.
આપ $ ૨.૫૦ ડોલરની સ્ટેમ્પ સાથે આપનું સરનામું લખી નીચેના સરનામે મોક્લી આપશો.

Capt. Narendra

30056 CORSAIR

LAGUNA NIGUEL, CA. 92677